مدرسه فمینیستی: این مطلب یکی از مجموعه مقالات پژوهشي انجمن حقوق درحال گسترش زنان، اَوید1 است كه دست اندركاران اين انجمن به تحقيق و انتشار آن همت گماشته اند. کار پژوهش در اوایل سال 2007 آغاز شده است و توانسته تیمی از برجسته ترین افراد را گرد هم آورد.

این پژوهش براساس نظرات بیش از 1600 تن از فعالین حقوق زنان در بيش از 160 كشور جهان، و مصاحبه با 51 تن از کارشناسان امر فراهم آمده است. رده های سنی این فعالان از زیر 16 تا بالای 65 سال را شامل مي شود که بر روی موضوعات متنوع و در مناطق مختلف و متأثر از عملکرد بنیادگرایان از مذاهب گوناگون اظهار نظر کرده اند. آنها در سطوح محلی، ملی، منطقه ای یا بین المللی و در حوزه گسترده­ای از سازمانهای گوناگون، نظير سازمان های غیردولتی، نهادهای اجتماعی و ارگانهای دولتی یا مذهبی، و مؤسسات آموزشی کار یا فعالیت مي کنند. در این پژوهش به برداشت مشترک این فعالین از بنیادگرایی مذهبی از جمله استراتژی های مشترک، فعالیتهای مشابه آنان و تأثيرات بنیادگرایی تكيه شده است.

مقدمه

بنیادگرایی در میان همه ی مذاهب خرد و کلان و در همه ی مناطق جهان در حال قدرت گیری است. از نظر فعالان حقوق زنان، این حرکت در طی ده سال اخیر شدت گرفته، عریان تر، خشن تر و پایاتر شده است. بنیادگرایی مذهبی پدیده ای جهانی است که نسبت به تغییرات قدرت و توسعه ی جهانی واکنش نشان می دهد. این حرکت، با وجود جهانی سازی نئولیبرالیسم، "جنگ علیه تروریسم" و با افزایش سیاست­های هویت طلبانه، نه تنها در جوامع "عقب مانده" و یا "غیر سکولار"، بلکه در نظامهای ظاهرن "سکولار" و دموکراتیک نیز زمینه ی ظهور یافته است.

طبق تجارب فعالان حقوق زنان، عامل مهم در اوجگیری اخیر گروه های بنیادگرا، واکنش آنان علیه موقعیت بهبود یافته و استقلال روزافزون زنان و نیز درعدم به رسمیت شناختن موازین جدید حقوق بشر است. بنیادگرایی در میان عوام در هر دو سطح ملی و منطقه­ای فعال است و در عرصه جهانی نیز دارای قدرت و نفوذ بیشتری شده است. ممانعت از فعالیت های حقوقی، کم اثر کردن مباحثات ترقی­خواهانه و... از جمله آنهاست. همزمان با تداوم این تشبثات و ایجاد ارتباطات بین المللی، دم زدن از موازین حقوقی و عدالت جنسیتی، استفاده از رسانه ها و فن آوری پیشرفته و جذابیت زائی برای افراد با روش های مادی و معنوی؛ جنبش های ترقی خواهانه نیز باید بتواند به اتخاذ استراتژی های مؤثر در به چالش گرفتن و مقاومت در برابر بنیادگرایی مذهبی ادامه دهد و به احیاء گفتمان نقادانه، ایجاد فرصتها و برخورداری از حق انتخاب پردازد.

این تحقیق با هدف ایجاد درکی عمیق و مشترک در میان فعالین حقوق زنان و متحدان آنها از چگونگی عملکرد گروه های بنیادگرا در تخریب بنیادین حقوق زنان، حقوق بشر، پیشرفت و توسعه است. اگرچه فشار ناشی از بنیادگرایی مذهبی ممکن است بسته به شرایط اجتماعی – منطقه ای متغیر باشد، اما تجارب کنشگران حقوق زنان حاکی از آن است که کفه ی مشترکات بسیار سنگین تر از تفرق و گوناگونی آن است. بنیادگرایی مذهبی پدیده ای جهانی است که واکنش جهانی و همگرایانه ای می طلبد. هم چنانکه عملکرد گروه های بنیادگرا بسته به مناطق جغرافیایی مختلف، و موضوعات متفاوت و به ویزه در بین هوادارانشان، متغیر است با این حال دارای رگه های مشترک فراوانی نیز هستند، مقاو