مدرسه فمینیستی: انقلاب ایران و پیامدهای آن موجب برانگیخته شدن بحث های فراوانی شده است. یکی از بحث ها مربوط به اثرات این انقلاب بر روی مشارکت نیروی کار زنان و الگوهای اشتغال می شود. بیشتر از بیست سال دانشگاهیان ایرانی تبار از به حاشیه رانده شدن زنان پس از انقلاب سخن گفته اند و بر روی اثرات ایدئولوژی مذهبی و یا سیاست اقتصادی تاکید ورزیده اند. برای برخی از این دانشگاهیان، روند اسلامی شدن به حاشیه نشینی نیروی کار زنان منجر شد در حالیکه برای برخی دیگر، این روند اسلامی شدن و تفکیک جنسیتی که با آن همراه شد به سود زنان بود به این خاطر که دختران خانواده های محافظه کار امکان تحصیل و کار کردن بیرون از خانه را پیدا کردند. واقعیت این است که سی سال پس از انقلاب، زنان تنها 15 درصد بخش رسمی نیروی کار را تشکیل می دهند. منظور از بخش رسمی نیروی کار آنهایی هستند که از حق داشتن تعطیلات با حقوق، مرخصی پس از زایمان، بازنشستگی و دیگر مقررات قانون کار برخوردارند. بر اساس نتایج سر شماری 1385 (2006 میلادی)، تنها سه و نیم میلیون زن ایرانی شاغل حقوق بگیر هستند، در مقایسه با مردان حقوق بگیر که تعدادشان بیست و سه و نیم میلیون نفر است.

با این حال با اینکه مردم ایران بطور کلی در شرایط خوبی از نظر بهداشت، آموزش و حمایت اجتماعی بسر می برند، استدلالات مبتنی بر منافع روند اسلامی شدن برای پیشرفت زنان وقتی با شاخص های اجتماعی و جنسیتی در کشورهای پیشرفته مقایسه شوند می بینیم که استدلالات محکمی نیستند.

زنان، کار و اقتصاد جهانی

مسئله ی مشارکت نیروی کار زنان ایرانی معمولا بر اساس مفاهیم خاص خودش مطرح می شود در حالیکه این مسئله اگر در یک چشم انداز مقایسه ای و بین المللی تئوریزه شود بهتر قابل درک خواهد بود. مطالعات مربوط به اثرات جهانی شدن (globalization) در رابطه با موضوع جنسیت و پیشرفت (Gender and Development GAD)، بر اساس مدارک و مشاهدات جهانی، نشان می دهند که این اثرات بر روی اشتغال زنان و مردان بصورت متفاوتی اعمال می شود. این تفاوت بر روی اشتغال زنان و مردان در بازار کار وابسته است به نوع شغل و بخش کاری (sector) و همچنین وابسته است به جایگاه هر کشور در اقتصاد جهانی که این جایگاه با سنجه هایی مانند تجارت یا سرمایه گذاری مستقیم خارجی مشخص می شود. در حالیکه "بازار انعطاف پذیر کار" در دستور کار قرار می گیرد، "زنانه شدن (feminization) نیروی کار" هم به رشد افزاینده ی شرکت زنان در نیروی کار اشاره دارد و هم به بدتر شدن شرایط کار. همزمان در رابطه با مشاغل خدماتی تخصصی مانند شرکت های مالی، بیمه و معاملات املاک (finance, insurance and real estate FIRE)، تمایل فزاینده ای به حضور زنان تحصیل کرده پدید آمده است.

مطالعات مربوط به موضوع جنسیت و پیشرفت همچنین بر روی افزایش مشاغل غیر رسمی و غیر ثبت شده، هم در بخش تخصصی و هم در بخش غیر تخصصی، تاکید دارند. کارهایی که شامل انتشارات کامپیوتری، تهیه و پخش غذا، تولید مواد غذایی، طراحی جواهرات، آموزش خصوصی زبان یا موسیقی، خدمات زیبایی، خیاطی و تعمیرات لباس و همچنین دستفروشی و لباس دوزی برای فروشگاه ها می شوند.

روی این زمینه سوال های اساسی عبارتند از: موقعیت ایران در مقایسه با کشورهایی با سطح و پیشرفت اقتصادی مشابه چیست؟ کشورهایی مانند ونزوئلا، مالزی، چین، کره جنوبی، تونس یا برزیل. ایران چگونه