دویچه وله (میترا شجاعی): کتاب "فاجعه خاموش" به قلم پروین بختیار نژاد به تازگی توسط سایت مدرسه فمینیستی در اینترنت منتشر شده. این کتاب نتیجه تحقیقی میدانی درباره قتل‌های ناموسی است. با پروین بختیارنژاد در این مورد گفت و گو کرده‌ایم.

پروین بختیارنژاد هفت ماه پیش نسخه کامل کتاب "قتل‌های ناموسی؛ فاجعه خاموش" خود را برای دریافت مجوز چاپ و نشر به وزارت ارشاد تحویل داد. اما تا به حال هیچ جوابی از این وزارت‌خانه دریافت نکرده است.

او می‌گوید از آنجا که معتقد است تحقیق‌های اجتماعی باید به موقع به دست مخاطب برسد تصمیم به نشر اینترنتی این کتاب گرفته است.

خانم بختیارنژاد می‌گوید: «ماندن بیشتر کتاب در وزارت ارشاد، اجحاف در حق زنان و دخترانی است که حساس شدن افکار عمومی نسبت به سرنوشت آنها، دغدغه من بود».

دویچه‏وله: خانم بختیارنژاد! کتاب شما شامل یک سری فاکت‏های مستند است. منابع تحقیق شما چه بوده‏اند؟ آیا با خانواده‏های این زنان صحبت کرده‏اید یا این‏که مثلاً به پرونده‏های قضایی و حقوقی‏شان دسترسی داشته‏اید؟

پروین بختیارنژاد: من نتوانسته‏ام به پرونده‏های آنان خیلی دسترسی پیدا کنم؛ علی‏رغم این‏که شاید در برخی از این دادگستری‏ها توانسته باشم با برخی از مقامات قضایی صحبت خیلی مختصری کرده باشم. به دلیل این‏که متأسفانه این شرایط در کشور ما وجود ندارد که به این پرونده‏ها یا به خانواده‏‏هایی که این اتفاقات در آن‏ها می‏افتد، دسترسی داشته باشیم. در نتیجه من بیشتر سعی کردم با کسانی که در آن منطقه زندگی می‏کنند و مرتباً شاهد این قتل‏ها هستند، بیشتر گفت‏وگو کنم.

ضمن این‏که ما منابع آماری مشخص و دقیق و قابل دسترسی برای تحقیق و پژوهش در این حوزه‏ها نداریم. چرا که نوعی نگاه مخفی کردن به اینگونه پرونده‌ها وجود دارد و این نگاه در بین مسئولین ما وجود دارد ‏که اگر این مسائل شفاف باشد و دیگران بتوانند دسترسی داشته باشند و مطالعاتی در این زمینه کنند، زیاد به نفع جامعه نیست. به همین دلیل، دسترسی به این پرونده‏ها امکان‏پذیر نیست.

من با کسانی صحبت کرده‏ام که این اتفاق برای اطرافیان‏شان افتاده است. خود خانواده‏ها به هیچ‏وجه حاضر نیستند در خصوص این اتفاقی که در خانواده‏‏شان افتاده، با فردی صحبت کنند. چرا که احساس نوعی ننگین بودن، هم‏چنان در آن‏ها وجود دارد. ولی با اطرافیان و نزدیکان این خانواده‏ها توانستم صحبت کنم.

در صحبت‏هایی که شما با این خانواده‏ها داشته‏اید، برخورد زنان خانواده نسبت به این قتل‏ها چه بود؟ آیا آن‏ها هم هم‏چنان فکر می‏کردند که مثلاً کسی که کشته شده، ننگی برای خانواده بوده؟ یا این‏که برعکس، این قتل را ننگ می‏دانستند؟

در زنان جوان نوعی اعتراض و بغض را در گلوی‏‏شان می‏شد احساس ‏کرد. آن‏ها به این قتل‏ها معترض بودند و نوعی حیرت و گاهی نوعی سکوت در آن‏ها دیده می‏شد. اگر هم صحبت می‏کردند، صحبت‏شان اعتراضی بود. ولی با زنان میان‏سال به بالا و مسن که صحبت می‏کردم، آن‏ها از این قتل‏ها دفاع می‏کردند و معتقد بودند که ناموس، غیرت و غرور خانواده لکه‏دار شده و این زنان حق‏شان بوده که به قتل برسند. ولی زنان جوان تحلیل واقع‏بینانه‏ای از این قضایا داشتند، بهتر بررسی می‏کردند و معترض این قتل‏ها