در همین بخش
|
کلوپ نسوان.... | ||||||||||||||||||||||
به مناسبت سالگرد خاموشی صدیقه دولت آبادی: «زبان زنان»، نشريهاي متفاوت در عرصهي روزنامه نگاري زنان 14 دی 1391![]() |
![]() |
||||||||||||||||||||||
مدرسه فمینیستی: ششم مرداد ماه سالگرد درگذشت صدیقه دولت آبادی یکی از اولین زنان پیشگام ایرانی در عرصه حقوق زنان در دوران مشروطه و سال های پس از آن است که با تأسیس انجمن ها ، مدارس زنان و انتشار مجلات زنان نقش بزرگی در راستای حقوق زنان در آن دوران داشت. به همین مناسبت الهه باقری مقاله ای در مورد نشریه زبان زنان که اولین بار در زمینه ی حقوق زنان توسط صدیقه دولت آبادی منتشر شد، را به رشته ی تحریر در آورده است. تا پيش از انقلاب مشروطه نشرياتی مانند صوراسرافيل، حبل المتين، مساوات، ايران نو، ندای وطن و ملانصرالدين که توسط مردان منتشر میشد،آنان در بخشهايی از مطالب خود به مسائل مربوط به زنان میپرداختند و يا نوشتههايی از زنان را منتشر میکردند.[1] ولي فعاليتهای مطبوعاتی، اغلب به قشر خاصي از اجتماع تعلق داشت. از اين رو زنانی که به اين گونه فعاليتها وارد شدند چند ويِژگی خاص داشتند: در درجه ی اول، به مردان سياسی و فرهنگی و يا مردانی که خود دستی در انتشار روزنامه و مجله داشتند وابسته بودند و همين وابستگی سبب میشد که در نخستين گام ازحمايت مردان برخوردارشوند، دوم اينكه، از آن جا که سيستم آموزش سواد تنها محدود به طبقات بالای جامعه میشد، تنها زناني از سواد بهرهمند بودند كه اغلب متعلق به همان طبقات خاص بودند و توانسته بودند وارد اين عرصه شوند.[2] اعلاميهها و شب نامه[3] های دستنويسی که گاه از سوی زنان و در واکنش به مسائل سياسی ـ اجتماعی پخش میشد، به منزلهی تمرينی برای چاپ نشريه توسط آنان بود. نخستين انجمنهای زنان همچون انجمن آزادی به رشد و تسريع روزنامهنگاری زنان کمک نمود.[4] در واقع در سه سال اول مشروطيت هرچند وزارت خانهاي به اسم وزارت معارف و اوقاف و فوايد عامه تشكيل يافته بود ولي نسبت به دورهي پيش از مشروطيت ترقي عمدهاي حاصل نشد و برتعداد مدارس وتشكيلات وزارت خانه چيزي افزوده نگشت.[5] با تصويب قانون مطبوعات در مجلس در روز شنبه پنجم محرم 1326هـ . ق./1907م. موجب گشت تا شماري از مطبوعات ايران به درجه كمال برسد،[6] زنان نيز از اين آزادي استفاده كرده و در همين زمان است كه نشرياتي منتشر كردند. بي شك اين نشريات در تحولات جامعه زنان ايران به خصوص در ارتباط با فراگيري علم و دانش و شناساندن فوايد آن، ايجاد مدارس جديد دخترانه، تساوي بين زن و مرد، جايگاه زنان ايران، تصفيه اخلاقي و تربيت دوشيزگان و همين طور آشنايي زنان به حقوق خويش و از بين بردن خرافات قديمي نقش موثري داشتند. اولين نشانهای که از انتشار نشريهی مختص بانوان ايران در دست است، مربوط به سال 1328 هـ.ق./1909م. است. به اين ترتيب به نظر ميرسد که کار زنان روزنامهنگار از ديگر زنان هنرمند و فعال به مراتب اهميت بيشتری داشت.[7] اگر بخواهيم به طور اجمال از جرايد و مجلاتی که در ايران به همت و قلم بانوان تأسيس و منتشر شده نام ببريم، اولين مجله به نام «دانش» است که خانم دکتر کحال آن را در سال 1328هـ .ق./1909م. در تهران تأسيس و منتشر نموده است. بعد از مجلهی دانش بايد به روزنامهی شکوفه که به صاحب امتيازی و سردبيری مريمعميدسمنانی ملقب به«مزين السلطنه» در تهران اشاره کرد.[8] سه سال پس از تعطيلی روزنامهی شکوفه بود که دولت آبادی روزنامهی «زبان زنان» را در اصفهان منتشر کرد و ترت |
|||||||||||||||||||||||