دارایی جو اسپنس

مریم رحمانی - 20 شهریور 1389

مدرسه فمینیستی- سرطان سینه یکی از شایع ترین بیماری های زنان در جهان است در ایران نیز براساس آخرین آمار وزارت بهداشت 40هزار زن دچار این بیماری هستند و سن ابتلا به آن از40سال به 30 سال کاهش یافته است. همواره فهمیدن حس زنانی که با این بیماری دست و پنجه نرم می کنند برای من مهم بوده چرا که سینه یکی از زیبایی های طبیعی بدن زن و بخشی از وجود یک زن است. همیشه دوست داشتم حس زنانی که یک یا بخشی از سینه خود را از دست می دهند بدانم اینکه چگونه با این مسئله روبرو می شوند؟ چگونه با آن کنار می آیند؟ آیا درک شان از خود فیزیکی شان دست خوش تغییرمی شود؟ آیا احساسشان نسبت به سکس تغییر می کند؟ آیا با ازدست دادن یک سینه میل جنسی شان ا تغییر کرده یا نه با قبل تفاوتی ندارند ؟ آیا از دست دادن یک سینه باعث می شود زنان فکر کنند نمی توانند شریکشان را از نظر جنسی ارضا کنند ؟ اصلا آنها در این مورد با شریکشان صحبت می کنند؟ آیا در اثر تخلیه کامل یک سینه از سوی شریکشان طرد شده اند؟ این سوالات همیشه با من بوده است و جواب زیادی هم برای آن پیدا نکردم که اصولا زنان خیلی سخت درباره روابط خصوصی خود درایران صحبت می کنند. بهرحال موضوع کلاس عکاسی باعث شد دنبال یک عکاس فمینیست بگردم و ببینم او به جهان چگونه می نگرد و در این بین جو اسپنس Jo Spence را یافتم عکاس و جامعه شناس فمینیست که خودش درگیر بیماری سرطان سینه است او در عکس هایش که بیشتر خودانگاره است با ما صادقانه از احساساتش می گوید. البته به دلیل فیلترینگ سایت ها در ایران تنها توانستم بخشی از کارهای او را در اینترنت بیایم و باز سوالات زیادی بی پاسخ ماند . جو اسپنس زنی است با دیدی متمایز از هنجارهای رایج. او فمینیستی است که به بدن زن نگاهی متفاوت دارد.

منتقدان و عکاسان فمینیست با استفاده از نظریه های دلالت به این تحلیل می رسند که عکاسی رسانه ها،زنان راهمانند اسباب خانه یا اشیاء شهوانی در شبکه خانواده و تقسیمات جنسیتی قرار می دهد. فمنیست ها با تجدید نظر درباره طبیعت و نقش عکاسی، امیدوارند عادت عرضه زنان، درقالب شی برای مردان- مثلا در پورنوگرافی- را از بین ببرند.(1)
منتقدان و خود عکاسان، با طرح پرسش درباره محیط عکاسی، درحال بازتفسیر و استفاده از عکاسی برای فمینیسم اند. جنبش فمینیستی علاوه بر ایجاد شبکه های جدید توزیع و مجله های فمینیستی علاقمند به عکاسی به مثابه فرمی هنری نقش دارد. عکاسان فمینیست سنتی جدید در عکاسی پرتره آتلیه ای خلق کرده اند (Jo Spence (. آنان با نوعی شمایل نگاری جدید فمینیسم، از نظامی گری رمززدایی کرده اند(برای نمونه عکس های رایسا پیج از گرینهام)؛و شکلی جدید از مستند سازی را بر اساس همدلی بین عکاس و موضوع هاییش به وجود آورده اند(برای نمونه Hackney Flashers).عکاسان فمینیست از تکنیک های جدید عکاسی در جهت برهم زدن و استفاده دوباره از تصویرپردازی سنتی بهره می گیرند. عکاسی و نظریه فمینیستی با تلفیق گرافیک، تبلیغات، هنر غیربازاری و سینما،کلیشه های رسانه ها را واژگون کرده اند و از لحاظ بصری کادر جدیدی به تجربه زنان داده اند. برای نمونه جو اسپنس و رزی مارتین از تکنیک عکس-درمانی(که به تابو های سرطان سینه و آسیب های روانی خانوادگی می پردازد) برای غلبه بر این تصور که زنان موجوداتی جنسی هستند استفاده می کنند. نظریه عکاسی فمینیستی، با ادغ