زنان و آزمون سخت انقلاب سوریه

شریفا ظهور / ترجمه لیلا سلطانی - 9 آبان 1392

مدرسه فمینیستی: مقاله حاضر، ترجمه ای است از مطلبی که دکتر شریفا ظهور[1] در اکتبر سال 2013 به نگارش درآورده و توسط لیلا سلطانی به فارسی ترجمه شده است. شریفا ظهور، متخصص حوزه امنیت و زنان در خاورمیانه و شمال آفریقاست. وی همچنین دارای دکترای تاریخ از دانشگاه یو.سی. ال. ای است:

زنان در تمامی جنبه‌های انقلاب سوریه – هیچ‌یک از کلمات قیام، مناقشه و یا جنگ داخلی نمی‎توانند مفهوم لازم را برساند- که از 15 مارس 2011 آغاز شده‌ است درگیر هستند. از بوتینا شعبان[2] مشاور رئیس جمهور بشار اسد گرفته تا زنان درگیر مبارزه، پناهندگانی که از خانه‌هایشان رانده شده‌اند و یا افراد متشخص دمشق، زن و مرد، پیر و جوان، هیچ‌یک از تهدید خشونت در امان نیستند. هرچند بسیاری از روزنامه‌نگاران زن از حوادث سوریه می‌نویسند، پوشش رسانه‌ای معمولا زنان را به عنوان غایبان مبارزات خیابانی، نظامی و مخالفت سیاسی با بشار اسد به تصویر می‌کشند. این برداشت نادرست به طور ضمنی عاملیت زنان را منکر می شود. و یا حاکی از آن است که خشونت و انقلاب به جای آن که نقش زنان را در انقلاب نشان دهد، باعث نابودی آن‌ها می‌شود.

انقلاب حامل ابهامات بسیار و دو دلی های چندگانه ای است. به نظر می‌رسد زنان برای انجام اقدامات خاصی در حمایت از انقلاب متحد شده‌اند اما تلاش برای نابودی رژیم به هیچ طریقی باعث اتحاد زنان نشده ‌است. حمایت‌کنندگان انقلاب درگیر جنگ رسانه‌ای و انواع دیگر درگیری با نیروهای رژیم، حامیانشان و مخالفان بین‌المللی انقلاب هستند. رسانه‌های بین‌المللی تصویری مشابه مردم مصر از سوری‌ها ارائه می‌دهند. مردمی که در سال 2011 علی رغم تفاوت در اهداف، آمال و آرزوها علیه رژیم مبارک با یکدیگر متحد شدند. اما در میان گروه‌های متنوع و مخالف سوری، به نظر می رسد تنها نقطه اشتراک، بیرون راندن رژیم اسد است و نه چیز دیگر. این امر که زنان سوری در عین حال باید چارچوب‌های اسلامگرایانه، مردسالارانه، پاتریمونیال یا میراثی و فرقه‌ای را به چالش بکشند و یا آنگونه که خود می‌گویند، در دو جبهه بجنگند، هم درست است و هم توسط بعضی از زنان انقلابی در سوریه مورد سوال قرار می‌گیرد و به چالش کشیده می‌شود.

بر طبق روایت مورد قبول رسانه‌های بین‌المللی، رییس جمهور اسد و حزب بعث به طور نسبی هر دو به طور یکسان نزد زنان تبلیغ شده‌اند. بشار اسد رأی به پایان دادن ماده 548 قانون مجازات -که مجرمان جرایم ناموسی را از مجازات معاف می‌کرد- داد. برخلاف عیاشان کلوپ‌های شبانه شعلان در دمشق که برای فراموش کردن جنگ با آهنگ "من و تو به ژنرال ماهر درود می‌فرستیم" می‌رقصند، (AFP- 17 سپتامبر 2013) جنگجویان اسلامگرای انقلاب سوریه در دامان زنانی محجبه بزرگ شده‌اند و درصد هستند تا بسیاری از آزادی‌های زنان را محدود کنند. با این حال، این ادعای حامیان اسد یا ضد اسلامگراها که "این رژیم برای زنان و اقلیت‌ها بهتر از انقلابیون اسلامگراست" در مواجهه با خشونت و وحشی‌گری مبهوت‌کننده کنونی بی‌مایه جلوه می‌کند. این ادعا نیز توسط شماری از زنان و اقلیت‌های درگیر در انقلاب که عموماَ مواضع شدید پسااستعماری و پسامدرن اتخاذ می‌کنند به چالش کشیده ‌شده‌ است. (مانند آنچه ساندرا هیل[3] در مقاله‌ای که در سپتامبر 2013 منتشر شد بررسی کرده‌ بود.)

اپوزیسیون